Herakleia’nın batı kesiminden Latmos (Beşparmak) Dağları’nın yükseltilerine doğru uzanan taş döşemeli yolun antik döneme ait olduğu ilk kez Dr. Anneliese PESCHLOW tarafından keşfedilmişti.Coğrafyacı ve kartograf Volker Höhfeld’le birlikte, daha henüz GPS’lerin çıkmadığı dönemlerde bir theodolit ve dört metrelik bir mira ile Latmos Dağları’nın engebeli ve sarp arazilerinde 300 km.lik bölümünü ölçmüşlerdi.
Berlin Alman Arkeoloji Enstitüsü başkanı Prof. Dr. Hermann Parzinger, 2007 yılında Kültür ve Turizm Bakanlığı Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü’ne, yıllarca araştırma yürüttükleri bölgenin özelliklerini, güzelliklerini, zenginliklerini, geleceğe yönelik tehditlerini ve alanın Beşparmak Dağları Tarihi Milli Parkı yapılması konusundaki önerilerini anlatan ve dağın geleceğine yönelik uyarılar içeren bir mektup yazmıştı.
Bilimsel adı Campanula vardariana Bocquet olan ve halk arasında Küçük Çan olarak bilinen bitki Dünya’da ve Türkiye’de sadece Aydın’ın Söke ilçesinde Kemer Dağı’nda yayılış göstermektedir. (Doç. Dr. Emine Alçıtepe) Söke’de kalkerli kayalıklarda yetişen bitkinin risk faktörleri dikkate alınarak, Koruma Durum Kategorisi “Kritik Derece Tehlike Altında” yani CR (Critically Endargered) olarak değerlendirilmiştir. (Alçıtepe&Yıldız,2010)
Afyon’a bağlı Dinar Suçıkan mevkiinden doğarak, 584 km. sonra Aydın sınırlarında yer alan Büyük Menderes Deltası Milli Parkı’nı ikiye bölüp, Kafa Mevkiinden denize dökülen Büyük Menderes Nehri henüz Yaz gelmeden sinyal vermeye başladı. İklim değişikliğinin etkilerini somut olarak yaşadığımız bugünlerde, yağışlardaki düşüşler, kuraklığın giderek artması önümüzdeki günlerde su kıtlığına yol açacağı Büyük Menderes’in şimdiki halinden bile anlaşılmaktadır.
Buzul çağlarında Anadolu’nun bitkiler için bir sığınak olması, Avrupa ülkeleri arasında ülkemizi bitki zenginliği açısından en üst seviyeye çıkmasına neden olmuştur. Avrupa ülkelerinin sahip olduğu bitki türlerinden daha fazla bitkiye sahip ülkemiz, aynı zamanda dünyanın başka hiçbir yerinde yetişmeyen endemik türler açısından da çok zengindir.
