Orman ve Su İşleri Bakanlığı Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü’nün,  2017 Yılı Stratejik Koruma Planı içine aldığı Kuşadası’nda yetişen Tüllüşah/Aydın Gaşağı (Rhaponticoides mykalea) bitkisi çiçeklenmeye başladı. Havaların serin geçmesi nedeniyle bu yıl çiçeklenmesi biraz geç kalan Tüllüşahların, ısı derecesi daha yüksek olan vadi içindekileri çiçeklendi.

Endemik bir tür olan bitkinin tip örneği, Nydegger tarafından 1978’de Aydın-Kuşadası çevrelerinden toplanmış ve Huber-Morath tarafından 1979’da dünyaya yeni tür olarak tanıtılmıştır.Geçmişte koruma altına alınamadığından bitkinin tip lokalitesi meydana gelen yoğun yapılaşmalarla birlikte oldukça azalmıştır.

ince uzun boyu ve sarışın çiçekleriyle göz kamaştıran harika güzellikteki bu endemik bitki, Türkiye Bitkileri Kırmızı Kitabı’na göre CR (Critacally Endangered-Çok Tehlikede) kategorisinde yani çok yakın gelecekte yok olma riski altında bulunmaktadır.

Doğa Koruma ve Milli Parklar ve ADÜ Biyoloji Bölümü’nün izleme çalışmalarını yaptığı alanlardan biri olan Yaylaköy’de, Kuşadası Belediyesi’nin katkılarıyla koruma çalışmalarına devam edilmektedir.

Yoğun yapılaşmalar arasında doğal olarak kalabilmiş alanlarda yaptığımız araştırmalarda, iki bölgede 20 kök Tüllüşah daha saptandı. Siteler arasındaki sınır bölgesinde bulunan yeni Tüllüşahların korunması için konut sahipleri bilgilendirildi. Ancak yol kenarında bakir bir alanda bulunan diğer Tüllüşahların çiçek açanları, ne yazık ki bilinçsiz kişiler tarafından koparılmıştır. Uzun boyu, sarışın rengi, güzelliği ve cazibeli görünüşüyle dikkat çeken Tüllüşahların koparılan çiçekleri çok önemlidir. Günümüzde sayılabilen azınlıkta kalan bu nadir bitkilerin tohumları çoğalmaları için çok önemlidir. Doğadan çiçekler koparılmamalıdır. Endemik bir tür olan Tüllüşah gibi bitkilerin koparılması ve toplanması Çevre Kanunu’na göre suçtur ve ağır para cezaları bulunmaktadır. Bu tür eylemlerde bulunan kişiler uyarılmalı ve bilgilendirmelidir.

Doğadaki bitkilerin koparılması yerine, fotoğrafları çekilmeli ve bitki fotoğrafçılığı teşvik edilmelidir. Kuşadası Belediyesi işbirliğiyle, Tüllüşahların bulunduğu her alana koruma çitleri, bilgilendirme ve tanıtım panolarının yapılması sağlanacak ve bu önemli bitkinin alternatif turizm faaliyetleri için tanıtımı yapılacaktır.