Kuşadası açıklarında avlanan KAPTAN-1 isimli teknenin sahibi
tecrübeli balıkçı Süleyman Sami ERÇEK, ağlarının yanında iri bir deniz
kaplumbağasının dolaştığını görür. Uzunca bir süre kaplumbağayı izleyen Sami kaptan,
denizlerdeki tecrübesine dayanarak bunun tuhaf bir durum olduğuna karar verir.
Tayfalarına kamlumbağayı tekneye almalarını söyler.
Tekneye alınan iribaş deniz kaplumbağasının ağzında kromdan yapılmış
çok iri bir balık iğnesinin olduğunu görür.
Kaplumbağanın acı içinde olduğunu ve ağların etrafında dolaşarak kendilerinden
yardım istediğini anlar. Bu yıllarını denizlerde geçirmiş tecrübeli bir balıkçıyla,
bir deniz kaplumbağasının arasında geçen ve herkesin anlayamayacağı bir diyalogtur.
Sami kaptan, Kuşadası Balık halinde asılı EKODOSD’un yaptırdığı
deniz kaplumbağalarını kurtarma ve bilgilendirme hattı posteri aklına gelir.
EKODOSD dalgıçlarından Mustafa IRKAŞ’ı telefonla bildirir.
EKODOSD deniz sorumlularından dalgıç Ahmet AZBAZDAR iribaş
deniz kaplumbağası olan Caretta caretta’yı teslim alır.
Yapılan kontrollerde bölge balıkçılarının kullanmadıkları söylenen,
Samos ya da diğer Yunan adalarında kılıç avı için kullanıldığı tahmin edilen
krom türünde bir iğnenin, kaplumbağanın boğazına yakın bir bölümüne
derin bir şekilde battığı görülür.
Yapılan kontrollerde iğnenin çıkarılması için, tıbbi yardıma
ihtiyaç duyulduğu görülür.
Islak havluya sarılan Caretta caretta EKODOSD’un işbirliği yaptığı Veteriner
Çağdaş KÜRKLÜ’ye götürülür.
Boğazına yakın derinde olduğu görülen iğnenin çıkarılması için bir
operasyon gerçekleştirilir.
Caretta caretta’ya yapılan operasyon 35 dk. sürer ve boğazındaki iğne çıkarılır.
Büyük acıdan kurtulan Caretta caretta, iğne çıkarıldıktan sonra
hareketlenmeye başlar. Gerekli tıbbi uygulamaları gerçekleştirilir.
Caretta caretta tedavisi yapıldıktan sonra, veterinerin de kararıyla
tekrar özgürlüğüne kavuşması için deniz kıyısına getirilir.
Tekrar özgürlüklere kulaç atmak üzere yaşam alanı olan denize doğru
hareket eden Caretta caretta, artık acıları bitmiş ve tekrar beslenebileceğini
bilmenin mutluluğunu yaşıyordu.
“Derneğimiz EKODOSD’un bölgemizdeki kara ve deniz ekosistemleri üzerindeki
çalışmaları devam etmektedir. Bu çalışmalardan birisi de dünyada nesilleri
tehlike altında olan Caretta caretta iribaş deniz kaplumbağalarıdır.
Bugün tecrübeli ve duyarlı bir balıkçı olan Sami Kaptanın bulduğu
Caretta caretta’nın ağzındaki iri iğne, yine duyarlı veteriner arkadaşımız
Çağdaş KÜRKLÜ tarafından bir operasyonla çıkarılmıştır. Bölgemizde ölü ya da yaralı
olarak birçok deniz kaplumbağasıyla karşılaşmaktayız. Bu canlıların kıyılarımızda görülmesi
Kuşadası için büyük bir zenginliktir. Deniz kaplumbağalarının korunması yönünde
farkındalık yaratarak, bilinçlendirme çalışmaları yapmaktayız. Deniz ekosistemi için
çok önemli olan bu canlıların korunması için özellikle Kuşadalı balıkçılarla
yoğun bir işbirliğimiz var. Kuşadalı balıkçıların duyarlı davranışları sayesinde
birçok deniz kaplumbağasını kurtarmaktayız. Bulduğumuz tüm Carettaların
kayıtlarını yapmaktayız. Üniversitelerde bulunan deniz kaplumbağası uzmanı
bilim insanlarıyla temas halindeyiz.
Kuşadası’ndaki balıkçılara ve eğitim kurumlarında öğrencilere bu konularda
bilinçlendirme çalışmaları yapmakta ve posterler dağıtmaktayız.
Caretta Carettaların yaşam mücadelesinde karşılaşılan en büyük sorunlardan
birisi denizlere atılan naylon torbalardır. Denizanası yiyerek beslenen Caretta carettalar
naylon poşetleri “denizanası” zannederek yutmaktadırlar. Bu canlılar ekolojik
dengenin bir parçasıdırlar. Bu parçayı yok edersek, zincirde kopmalar olur
ve denge bozulur. Bu dengeyi korumak için, özellikle deniz adamlarına
büyük görev ve sorumluluk düşmektedir.
Kuşadalı balıkçı S.Sami GERÇEK’e ve veteriner Çağdaş KÜRKLÜ’ye teşekkür ediyoruz.”
Caretta caretta (İRİBAŞ DENİZ KAPLUMBAĞASI)
Caretta Caretta iribaş deniz kaplumbağaları denizlerde yaşar. Yumurtlamak haricinde
karaya çıkmazlar. Bacakları yüzmeye yarayacak biçimde kürek biçimini almıştır,
Oksijeni havadan almasına rağmen uzun süre su altında kalabilir. Caretta carettaların
üreme kumsallarına bıraktıkları 100 adet yumurtadan çıkan yavrularından ancak
bir tanesi 50 yaşına ulaşabilmektedir. Bıraktıkları yuvalardan yaklaşık iki ay sonra
yavrular çıkar. Bu kuluçka süresince yumurtalar değişik tehditler altındadır.
Bu yuvalardan çıkan yavrular (Temmuz-Ekim) ay ışığı veya denizin parıltısı sayesinde
denize doğru giderler. Ancak daha kuvvetli başka ışık olursa yanlış yöne giderler.
Denize ulaşan yavru karnını içine çekerek depolanan yağlı besin maddesi nedeniyle
dalamaz ve iki hafta kadar yüzeyde dolaşır. Bu nedenle bu esnada kuş ve balık gibi
parçalayıcıların yemi olurlar. Bu safhaları atlatan yavrular deniz algleri arasında
yüzerler ve dolaşırlar, yönlerini de hem bu besin alanlarını tanımalarından hem de
manyetik yönelim sayesinde bulurlar.