Aydın’ın Büyükşehir olmasıyla birlikte Yenipazar ilçesinin mahallesi haline gelen Direcik, Büyük Menderes Nehri’nin Akçay’la birleştiği yerin yanı başında güzel bir köydür.
Yerleşimin içinde küçük bir de park bulunmaktadır. Değişik ağaç türlerinin bulunduğu parkta fıstık çamları hemen göze çarpmaktadır. Yeşillikler içinde olmasına rağmen Direcikliler adını “Gri Park” koymuşlar. Parkın içinde bulunan terkedilmiş yapı, önceki yıllarda köyün kahvesi olarak kullanılmış. Gri Park adının konulmasına ve içinde kullanılan kahvenin köylülerin kararıyla boşaltılmasına neden olan bir olay yaşanmış Direcik’te.

1995 yılında köylülere ait tarlaların toplulaştırma yapılıp birleştirilmesi için tarlaların arasındaki kanal kenarlarında bulunan karaağaçlar, tesfiye çalışmalarını yapan kurum tarafından sökülmüş. Buradaki karaağaçlar, Büyük Menderes ve Akçay’ın birleştiği yere çok yakın olması ve zengin besin kaynakları bulunması nedeniyle gri balıkçıllar tarafından barınma yeri olarak kullanılmış. Her yıl üremelerini burada yapan gri balıkçıllar, toplulaştırmadan sonra geldiklerinde karaağaçları yerinde göremeyince, 1,5 km. uzaklıktaki Direcik Köyü’nün parkında bulunan fıstık çamlarına yuva yapmaya başlamışlar.

Köylerinde leyleklerin, kumruların, serçelerin yuva yapmasına alışkın olan Direcikliler, kendilerine yabancı olan ve farklı sesler çıkaran bu kuşları görünce, önce çok şaşırmışlar.

Şaşırmakta da haklılar çünkü gri balıkçılların bugüne kadar bir yerleşim yerine koloni halinde yuva yaptıkları görülmemiş.



Yılardır Direcikliler Gri balıkçıllara, kuşlar da insanlara alışmış. Hepsi barışık ve mutlu bir şekilde yaşamlarını sürdürüyorlar. Direcikliler her yıl onların gelişini merakla bekliyor, yuva yapışlarını, çiftleşmelerini, yavrularını besleyişlerini ilgiyle izliyorlar.

Kuşların gece-gündüz gürültücü olan seslerine alışan Direcikliler, bu sesleri müzik gibi algılıyorlar artık.

Fıstık çamlarının ibreleri arasındaki yuvalarını tespit edip, bir helikopterin inişi gibi yuvanın üzerine alçalarak, akrobatik bir hareketle yuvaya konmaktalar. Ancak belgesellerde görülebilecek bu görüntüler Direcik’te her gün yaşanan bir olay haline gelmiş.




Gri balıkçılların Direcik’te tek ağaçta başlattığı yuvalar, bugün çoğalarak 8 ağaçta devam edip büyük bir koloni oluşturmuş.

Nüfus artışı olunca, birkaç çift komşu yerleşim Donduran da tek fıstık çamına yuva yapmış. Bugün orada 20 çifte ulaşmışlar. Burada da herkes kendi işine bakıyor. Çitçi nafakasını çıkarmak için çalışırken, Gri balıkçıllarda üreme ve beslenme derdindeler.

Gri balıkçılların özgür bir şekilde, rahatsız edilmeden her yıl giderek çoğaldıkları görülmektedir. 6 yıldır yaptığımız izlemelerde bunu görmekteyiz.

Bunda en büyük pay, Direcik’in mahalle olmadan önceki köy muhtarı Emin YİĞİT’indir.

Emin Yiğit gri balıkçılları yıllardır takip ediyor. Köye bir gün geç geldiklerinde merak ediyor, gidişlerindeyse hüzünleniyor. Bu kuşları köylüleri sevdirmiş. Köylüler “muhtarın kuşları” diyor. Kuşların geliş tarihlerine göre iklimin nasıl geçeceğini tahmin edebiliyorlar. Her yıl geliş ve gidiş tarihleri düzenli olarak kayıt altına alınıyor. Kuşların yaşam alanı olan Gri Park, Büyük Şehire geçildiğinden artık Yenipazar Belediyesine devredilmiş. Direciklilerin kuşlar için Gri Park konusunda bugüne kadar gösterdikleri hassasiyeti ve duyarlılığı Yenipazar Belediyesinin de göstereceğini umuyoruz.

Gri balıkçılların korunması ve tanıtılmasına yönelik bir proje önerisini Aydın Büyük Şehir Belediyesine sunacağız. Yıllar önce yuvalarını yaptıkları ağaçları kaybeden bu harika kuşlar, Direciklilerin duyarlılıkları sayesinde köy içinde barınmayı ve üremeyi sürdürmektedir. Direcik, kuşlarla insanların barışık içinde yaşadıklarını gösteren çok önemli bir örnektir. Bu örnekleri çoğaltmak ve bu kuşların beslenme alanları olan sulak alanların korunmasını sağlamak, aynı zamanda burada yapılacak tanıtımlar sayesinde yöre insanlarına da katkı sunmak için, önerilecek projeyi Aydın Büyük Şehir Belediyesinin destekleyeceğine inanıyoruz.

Gri Balıkçıl (Ardea cinerea)

Büyük, soluk renkli olan gri balıkçılların kalın ve kama şeklinde gagaları ve dik durdukları zaman genellikle geriye çektikleri kambur ve uzun boyunları vardır. Erişkinler lekesiz soluk gri, beyaz ve gri-siyahtırlar, siyah sürmesinin kestiği beyaz başı ve başının her iki yanında küçük süs tüyleri vardır. Boynu ve göğsü beyaz, boynunun ön alt tarafı siyah benekli, böğrü siyahtır. Ergeni daha gri, daha mat ve başı soluk gridir. Gagası yeşile çalan sarıdır ve ilkbaharda pembe ya da turuncuya döner. Çok yavaş uçar ve uçarken kanatlarını aşağıya doğru büker, başını geriye doğru çeker ve bacaklarını arkaya uzatır. Ağaç tepelerinde kolonileşip çalı çırpıdan yapmış oldukları büyük yuvalarına doğru alçalırlarken daha akrobatiktirler. Beslenmesi yengeçlerden, yumuşakçalardan, kabuklulardan, yüzen böceklerden, yılanlardan, küçük kemirgenlerden, küçük kuşlardan ve bitkilerden olduğu gibi, ağırlıklı olarak balık ve küçük yılan balığından oluşur.

(EKODOSD)

EKOSİSTEMİ KORUMA VE DOĞA SEVENLER DERNEĞİ KUŞADASI

www.ekodosd.org

0256 614 78 11

28 ŞUBAT 2015