Kuşadası, Karaova sahili açıklarında balık avından dönen Ömer BOZKUŞ ve Selçuk ESER, dün gece 19.30 sularında kıyıya dönerken, paragat misinalarına dolanmış Caretta caretta cinsi iribaş bir deniz kaplumbağası olduğunu fark ederler. Kuşadası Sahil Güvenlik Komutanlığı’na bilgi verirler. Sahil Güvenlik carettalarla ilgili çalışmalar yürüten EKODOSD derneğini bilgilendirerek, olay yerinde buluştular.
“ Carettalar deniz eriştelerinin yoğun olduğu bu bölgede sıklıkla görülmektedir. Genellikle beslenme amacıyla buraları tercih etmektedir. Duyarlı 2 amatör balıkçının dikkatleri bu önemli deniz canlısının kurtulmasını sağlamıştır. Carettanın üzerine dolanan misinaları keserek, ağız içinde olta iğnesi olup-olmadığını kontrol ettik. Herhangi bir iğne ya da yara izine rastlamadık. Carettanın sadece misinalardan kurtulmak için fazla çırpınmadan biraz halsiz düştüğünü gördük. Karapaksının üzerindeki parazitleri temizledik.
Orman ve Su İşleri Bakanlığı, Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü’nün verdiği ve Aydın İline ait olduğunu belirten markalardan, TRY2807 kodlu markayı taktık.
Gerekli ölçümlerini yaparak kayıt altına aldık.
Carettayı tekrar doğal yaşam alanı olan denize bıraktık.
Bölgemizde boğulmaların ilk sıraya aldığını, yaptığımız tespitlerden görmekteyiz. Boğulmaların en büyük nedeni ağ ya da paragat iğnesine takılarak olmaktadır.
Aslında ağa ya da paragata takılarak boğulan kaplumbağanın yaşama şansı bulunmaktadır. Ağa takılan ve hareketsiz bir şekilde duran kaplumbağanın tekneye alınarak, üzeri ıslak bir havluyla örtülüp, arka tarafı yaklaşık 20 cm. kadar havaya kalkacak şekilde kaldırıldığında, deniz suyunun akciğerlerden çıkması sağlanacak ve bir süre sonra kaplumbağanın hareket ettiği görülecektir. Bazen de paragat iğnesine takıldıkları görülmektedir. Bu gibi durumlarda olta misinası kesinlikle çekilmemeli, dikkatli bir şekilde tekneye alınmalı ve üzeri ıslak bir havluyla örtülmelidir. İğneye dokunulmamalı ve carettanın ağzına parmaklar kesinlikle sokulmamalı ve hemen haber verilmelidir. Bu konuda Kuşadası’nda balıkçılık yapanlar ve amatör balık avlayanları bilgilendirmekteyiz.
Son 2 yıldır Kuşadası kumsallarına gelerek yuva yapıp yumurta bırakan carettalar sayesinde bir bilincin oluştuğunu görmekteyiz. Önümüzdeki yumurta döneminde de carettaların tekrar Kuşadası sahillerine gelerek yumurta bırakmalarını bekliyoruz. Kuşadası kumsallarının, carettaların yuva alanı olarak seçtikleri ve kurtarılarak tekrar özgürlüğüne kavuştukları bir yer olması için çalışmalarımızı devam ettireceğiz.
Caretta caretta (İRİBAŞ DENİZ KAPLUMBAĞASI)
Caretta Caretta iribaş deniz kaplumbağaları denizlerde yaşar. Yumurtlamak haricinde karaya çıkmazlar. Bacakları yüzmeye yarayacak biçimde kürek biçimini almıştır, Oksijeni havadan almasına rağmen uzun süre su altında kalabilir. Carettaların üreme kumsallarına bıraktıkları 100 adet yumurtadan çıkan yavrularından ancak bir tanesi 50 yaşına ulaşabilmektedir. Bıraktıkları yuvalardan yaklaşık iki ay sonra yavrular çıkar. Bu kuluçka süresince yumurtalar değişik tehditler altındadır. Bu yuvalardan çıkan yavrular ay ışığı veya denizin parıltısı sayesinde denize doğru giderler. Ancak daha kuvvetli başka ışık olursa yanlış yöne giderler. Denize ulaşan yavru karnını içine çekerek depolanan yağlı besin maddesi nedeniyle dalamaz ve iki hafta kadar yüzeyde dolaşır. Bu nedenle bu esnada kuş ve balık gibi parçalayıcıların yemi olurlar. Bu safhaları atlatan yavrular deniz algleri arasında yüzerler ve dolaşırlar, yönlerini de hem bu besin alanlarını tanımalarından hem de manyetik yönelim sayesinde bulurlar.