Kuşadası açıklarında avlanan Düştegör isimli teknenin sahibi balıkçı Yaşar KAYNAK, ağlarını çekerken ağır bir şeyin geldiğini hisseder. Büyük bir balık yakaladım umuduyla ağlarını çeker. Ağlara takılan canlının Caretta caretta cinsi iribaş deniz kaplumbağası olduğunu görür.
Deniz kaplumbağası oksijenle havadan nefes aldığı için, ölmek üzeredir. Yaşar KAYNAK, Caretta carettayı hemen su yüzeyine çıkarır. Ağlardan kurtarır. Telefonla EKODOSD derneğine arar.
EKODOSD derneğinden başkan Bahattin SÜRÜCÜ ve EKODOSD dalgıçları Ahmet AZBAZDAR ve Mustafa IRKAŞ olay yerine giderler. Caretta carettanın yarasının olup-olmadığını kontrol ederler. Kayıt altına almak için ölçümlerini yaparlar. Tekrar özgürlüğüne kavuşması için denize bırakırlar.
Başkan Bahattin SÜRÜCÜ “Derneğimiz EKODOSD’un bölgemizdeki kara ve deniz ekosistemleri üzerindeki çalışmaları devam etmektedir. Bu çalışmalardan birisi de dünyada nesilleri tehlike altında olan Caretta caretta iribaş deniz kaplumbağalarıdır. Bugün tespit ettiğimiz Caretta caretta genç erkek bir birey. Carettanın yarası var mı diye kontrol edip, ölçümlerini gerçekleştirerek tekrar denize bıraktık. Bölgemizde ölü ya da yaralı olarak birçok Caretta carettayla karşılaşmaktayız. Bulduğumuz tüm Carettaların kayıtlarını yapmaktayız. Yaralı olarak bulduğumuz Carettalar için, üniversitelerde bulunan Caretta uzmanı bilim insanlarıyla temasa geçmekteyiz. Kuşadası’ndaki balıkçılara ve eğitim kurumlarında öğrencilere bu konularda bilinçlendirme çalışmaları yapmakta ve posterler dağıtmaktayız.
Caretta Carettaların yaşam mücadelesinde karşılaşılan en büyük sorunlardan biri denizlere atılan naylon torbalardır. Denizanası yiyerek beslenen Caretta Carettalar, naylon poşetleri “denizanası” zannederek yutmaktadırlar. Bu canlılar ekolojik dengenin bir parçasıdırlar. Bu parçayı yok edersek, zincirde kopmalar olur ve denge bozulur. Bu dengeyi korumak için, özellikle deniz adamlarına büyük görev ve sorumluluk düşmektedir.
Kuşadalı balıkçı Yaşar KAYNAK’ı duyarlılığı nedeniyle kutluyoruz.” Dedi.
Caretta caretta (İRİBAŞ DENİZ KAPLUMBAĞASI)
Caretta Caretta iribaş deniz kaplumbağaları denizlerde yaşar. Yumurtlamak haricinde karaya çıkmazlar. Bacakları yüzmeye yarayacak biçimde kürek biçimini almıştır, Oksijeni havadan almasına rağmen uzun süre su altında kalabilir. Caretta carettaların üreme kumsallarına bıraktıkları 100 adet yumurtadan çıkan yavrularından ancak bir tanesi 50 yaşına ulaşabilmektedir. Bıraktıkları yuvalardan yaklaşık iki ay sonra yavrular çıkar. Bu kuluçka süresince yumurtalar değişik tehditler altındadır. Bu yuvalardan çıkan yavrular (Temmuz-Ekim) ay ışığı veya denizin parıltısı sayesinde denize doğru giderler. Ancak daha kuvvetli başka ışık olursa yanlış yöne giderler. Denize ulaşan yavru karnını içine çekerek depolanan yağlı besin maddesi nedeniyle dalamaz ve iki hafta kadar yüzeyde dolaşır. Bu nedenle bu esnada kuş ve balık gibi parçalayıcıların yemi olurlar. Bu safhaları atlatan yavrular deniz algleri arasında yüzerler ve dolaşırlar, yönlerini de hem bu besin alanlarını tanımalarından hem de manyetik yönelim sayesinde bulurlar.
EKODOSD