Buzul çağlarında Anadolu’nun bitkiler için bir sığınak olması, bitki zenginliği açısından ülkemizi Avrupa ülkeleri arasında en üst yere taşımıştır. Barındırdığı bitki türleri açısından Dünyada önemli bir yere sahip olan ülkemiz, Avrupa ülkelerinden daha fazla bitki türüne sahip durumdadır. Dünyanın başka hiçbir yerinde yetişmeyen endemik türler bakımından da çok zengin olan ülkemiz, bitki bilimciler ve botanik tutkunlarının uğrak yerlerinden biridir. Böylesine önemli doğal zenginlikler, bilgisizlik ve tanıtılamaması nedeniyle korunmalarında yetersiz kalınmaktadır.
Kuşadası Belediyesi – EKODOSD işbirliğiyle yapılan “Kuşadası Bitkileri” envanter çalışmaları, Pamukkale Üniversitesi’nden Prof. Dr. Ali ÇELİK ve ekibinin katkılarıyla sürdürülmektedir. Türkiye’de endemizm oranı en yüksek cinsler arasında olan Tüylü Çan Çiçeği (Campanula tomentosa Lam.) Milli Parktan sonra, geçtiğimiz ay Kuşadası-Kirazlı arasındaki bir alanda da tespit edilmişti.
Yapılan envanter çalışmalarında Kuşadası kent içinde çok önemli 2 türün daha yetiştiği tespit edildi.
Bu türlerin, Kuşadası’nda Seçkin Sitesi kıyılarında toprak falezlerdeki bitkilerin arasında yetiştiği görüldü.
Genellikle kıyıları seven soğan, sarımsak ve pırasa gibi sebze türleriyle akraba olan Kıyı Sarımsağı’nın (Allium commutatum Guss.) Kadınlar Denizi’ndeki Seçkin sitesinin yapılaşmalarından kendini kurtarabilmiş dik yamaçlarında yetiştiğini tespit ettik.
Türkiye’de ilk kez Dilek Yarımadası-Büyük Menderes Deltası Milli Parkı’nda görülen Kıyı Sarımsağı’nın, Kuşadası içinde de yetişmesinin çok önemli olduğunu düşünmekteyiz.
Sarıçiçekleri nedeniyle “altın otu” olarak da anılan Aydın Ölmezçiçeği (Helichrysum heywwodianum P.H. Davis) aynı alanda yetişen 2. Nadir tür olarak karşımıza çıktı.
Turizm kentlerinde genellikle kıyısal alanlar tamamen yapılaşmalarla doludur. Kuşadası’nda henüz yapılaşmanın olmadığı çok önemli bitki türlerinin varlığının tespit edildiği bir alanın, talebimiz üzerine Kuşadası Belediyesi tarafından doğal botanik park olarak değerlendirilmesinin, kentin doğal zenginlikleri açısından çok önemli olduğunu düşünmekteyiz.
Kuşadası kıyılarında bu önemli 2 türün yetiştiği küçük alanlar gibi, irili ufaklı birçok doğal bitki alanları bulunmaktadır.
Ne yazık ki birçok site ve işletmeler tarafından bilgisizlik ve bilinçsizlikten, bu önemli gen alanlarındaki bitkiler yabancı ot olarak değerlendirilerek kesilmekte ya da herbisit(ot öldürücü) gibi ilaçlarla kurutulmaktadır.
Yabancı ot olarak görülen bu bitkilerin, dünyada sadece bu bölgede yetiştiği ve bunların mutlaka korunması gerektiği konusunda bilgilendirilme ve tanıtımları yapılmalıdır diye düşünüyoruz.
Kuşadası Belediyesi’ne, bu önemli bitki türlerini tanıtan panoların yaptırılarak kentin muhtelif yerlerine dikilmesi ve tanıtım broşürlerinin hazırlanarak halka dağıtılmasıyla ilgili bir öneri götüreceğiz. Seçkin sitesinin önündeki falezlerde yetişen bitkilerin yok edilmesini önleyen site sakinleri gibi duyarlı kişilerin sayılarının artması, bu tür küçük gen alanlarının korunmasını sağlayacağını umuyoruz.
