Halk arasında tosbağa denilen kara kaplumbağaları baharın gelmesiyle birlikte kış uykusundan uyanırlar. Nisan ayında çiftleşmeye başlarlar. Dişilerin çiftleştikten sonra spermi 4 yıl gibi bir süre saklayabilme özelliği bulunmaktadır.
Plansız yapılaşmalar, doğal yaşam alanlarının azalması ve çevre kirliliği gibi etkenler, kara kaplumbağalarının sayılarında azalmaya yol açmaktadır. En çok etkilendikleri durumlardan biri de, kaçamadıkları için yaşamlarını yitirdikleri yangınlardır.

Çok yavaş hareket ederler.  Halk arasında “yürü be tosbağa” gibi bir deyim bile vardır. Özellikle çocuklar tarafından çok sevilirler. Hareketleri çok yavaş olduğundan karayolundan karşıdan karşıya geçişleri biraz zaman alır. Dikkatli sürücüler tarafından fark edilerek karşıya geçmeleri sağlanır, ezilmekten kurtulurlar.

Bazen de istenmeyen üzücü kazaların yaşandığı görülmektedir.




Son zamanlarda kaplumbağaların bazı bilinçsiz kişiler tarafından oyuncak haline getirildiği görülmektedir. Kara kaplumbağaları hızlı kaçamadıkları için kolay yakalanmakta ve bilinçsiz kişiler tarafından kendi zevklerini tatmin için karapaksları boyanmakta ve kendi doğal yaşamından uzaklaştırılmaktadır. Kaplumbağaları boyayarak, bu eylemi bir maharet gibi gösteren kişiler, küçük çocuklara da kötü örnek olmaktadır. Eğer çocuklar bunu bir oyun haline getirirlerse, doğada zaten azalan kaplumbağalar toplanır ve her çocuk kendi takımının rengini boyamaya başlar ki, bu da kaplumbağaların doğal yaşamlarından uzaklaşmasına ve yaşamlarının risk altına girmesine neden olur.



Kaplumbağaları zevk için boyayan duyarsız ve bilinçsiz kişiler, bu hayvanları niçin boyadıklarını kendileri de bilmemektedir. Kaplumbağalar doğada yerde dolaştığından kene toplayıcı olarak bilinirler. Hemen hemen her kara kaplumbağasının üzerinde mutlaka kene vardır. O nedenle kara kaplumbağalarının tehlike altında bulunmaları haricinde dokunulmamalı ve eldiven takarak kurtarılmalıdır. Tüm yaban hayvanları kendi doğal ortamlarında rahat bırakılmalı, aynı zamanda yaşam alanları korunmalı ve tahrip edilmemelidir.