Dünya ülkelerinin keşfetmesiyle birlikte ülkemizde turizmin başladığı yer olarak bilinen Kuşadası, son 25-30 yıl içinde plansız bir şekilde büyüyerek, doğal peyzajı bozulmuş ve yapılaşmalarla anılmaya başlanmıştır. Ekolojisi yoğun yapılaşmalar ve artan nüfusla birlikte olumsuz bir şekilde etkilenen Kuşadası’nın, her köşesindeki kalabilen doğal ve kültürel değerlerini araştırarak ortaya çıkarmaktayız
Talebimiz üzerine Korumar-Adakule arasındaki kıyısal alanın, Kuşadası Belediyesi tarafından Doğal Botanik Parkı kabul edilmesiyle birlikte, Pamukkale Üniversitesi Biyoloji Bölümünden Prof. Dr. Ali ÇELİK’le Kuşadası Belediyesi’nin destekleriyle bitki envanter çalışmalarını sürdürmekteyiz.
Bugüne kadar envanter çalışmasında, içinde 18 orkide türünün de bulunduğu 224 tür bitki tespit edilmiştir. Envanter çalışması 1 yıl boyunca sürdürülecek olup, 400’e yakın bitki varlığının tespit edileceği düşünülmektedir. Böylesine önemli bir doğal alanda, bitki türlerinin yanı sıra yaban hayatının da tespitlerini yapmaktayız.
Araştırmalarımızda, bölgemizde son yıllarda asıl yaşadığı yer olan Akköy ve Serçin köylerinde bile rastlayamadığımız bir türü Kuşadası’nda tespit ettik. Bu türün varlığı bugüne kadar Kuşadası’nda olduğu bilinmiyordu. Dünyada nesli yok olma tehlikesi ile karşı karşıya olan Küçük Kerkenez’in (Falco naumanni), doğal botanik parkın yarlarında yuva yaptığını gördük.
Doğal botanik parkın yarlarında bulunan mağaralarda, Kuşadası’nın simgesi sayılan kaya güvercinlerinin özgürce yaşamaya devam ettikleri görülmektedir.
Osmanlı Dönemi’nde Çavuşkuşu da denilen ibibik (Upupa epops) kuşunu doğal botanik parkında bu yıl ilk kez tespit ettik.
Keskin çığlıkları ile ortalığı ayağa kaldıran Alakargalar (Garrulus glandarius) doğal parktan beslenen kuşlar arasında yer almaktadır.
Doğal botanik parkın en yaygın kuşlarından olan karatavuklar(Turdus merula) alandaki defneyaprakları arasındaki yuvasında, yavrularına beslemek için sürekli yiyecek arayarak hareketli bir ay geçirmektedir.
Doğal botanik parkında baharın geldiğini en güzel simgeleyen özgür kelebekler, sürekli kanat çırparak ya bir çiçeğin üzerinde ya da bir ağacın çiçeğinde günlük besinini çıkardıkları görülmektedir.
İlk kez geçen yıl görüntülediğimiz sincaplar, doğal botanik parkındaki palamutları sahiplenen sevimli canlıların başında gelmektedir.
Baharın gelmesi ve sıcakların başlamasıyla birlikte doğal botanik parkın taşları üzerinde gezinen dikenli kelerler, parkın önemli sürüngenleri arasında yer almaktadır.
Kara kaplumbağası olan tosbağalar yavaş hareketleriyle park içinde gezerek beslenmelerini temin etmektedir. Eski yıllara oranla bu yıl ilk kez tosbağa sayısında bir artış gözlemledik.
Alanda yaşayan birçok canlının burada üremesi doğal botanik parkının önemini artırmakta ve gerekli koruma tedbirlerinin alınmasını gerektirmektedir.
Doğal botanik parkın denize doğru inen yarlarındaki mağaralarda birçok canlının yaşadığını görmekteyiz.
Derin yarların devam ettiği sualtında birçok sualtı mağarası da bulunmaktadır. Bu mağaralardan birisinde dünyada nesli tehlike altında bulunan en önemli 12 türden birisi olan Akdeniz Foku(Monachus monachus) yaşamaktadır. Zaman zaman Kuşadası sahillerinden de gözlenen Akdeniz Foku, alanda nesli yok olma tehdidi yaşayan Küçük kerkenez’le birlikte en önemli canlılar arasında yer almaktadır.
Doğal Botanik Park kıyısal alanında yapılaşma olmaması ve insan hareketlerinin azlığı, birçok deniz canlısının burada barınmasına ve beslenmesine yol açmıştır. Bu bölgede beslenen önemli canlılar arasında Caretta caretta (İribaş Deniz kaplumbağası) ve Chelonia mydas’ da (Yeşil Kaplumbağa) bulunmaktadır.
Kuşadası’nda kıyıların en bakir olduğu doğal botanik parkı sualtı kayalıklarında, kaya levreği, orfoz, müren ve ahtapot gibi önemli türlerin yaşadığı zengin bir ekosistem devam etmektedir.
Kuşadası’nda doğal olarak kalabilmiş önemli türlerin yaşadığı tek alan olan bu bölge ortak mirasımızdır. Bu mirasın ne kadar önemli olduğunu herkesin fark etmesi için 7 yıldır uğraş vermekteyiz. Kuşadası’nda yaşayan herkesin gelecek nesillere bırakabileceği güzel şeylerde olabilmelidir. Bunlardan bir tanesi doğal botanik parkıdır. İçindeki bitkiler, kara ve deniz canlılarıyla zengin bir ekosistem barındıran bu bölgeye karşı, Kuşadası Belediyesi’nin bu alandaki çalışmalara ve bitki kitabının hazırlanmasına verdiği desteğin yanında, Kuşadası’nda yaşayan herkesin duyarlılık göstermesini ve sahip çıkmasını diliyoruz.