Dünyadaki birçok ülkede yaş, gövde genişliği ve boy bakımından kendi türleri arasında normalin çok üzerinde, bölge tarihinde, folklöründe ve kültüründe özel önemi bulunan, geçmişle günümüz, günümüz ile gelecek arasında iletişim sağlayabilecek uzunlukta doğal ömre sahip ağaçlar, anıt ağaç olarak kabul edilerek özel bakım ve koruma altına alınmaktadır.
Kuşadası’nın içinde yüzlerce yıldır tarihe tanıklık eden bir meşe ağacı bulunmaktadır.
Doğal yapısı, ölçüleri ve yaşı itibariyle anıtsal nitelik taşıyan bu muhteşem meşe ağacı Sarıkonaklar Sitesinin yanında bulunmaktadır. Bölgemizde benzerine rastlanmayan bu ağaç, kendisini çevreleyen yapılaşmaların içinde estetik görüntüsü ve görkemli siluetiyle doğal bir anıt gibi yükselerek kentin doğal peyzajına büyük zenginlik katmaktadır.
Anıt ağaçların koruma statülerinde 15 metre etrafına hiçbir yapılaşma, yol vb. eylem gerçekleşemez denmektedir. Yanı başında bir inşaatın yasal izin aldığı söylenmekte, uzun yıllar inşaatın durduğu ve tekrar başladığı görülmektedir.
İnşaatı uygulayanlar belki anıt ağaç koruma kriterlerini bilmiyor olabilir. Anıt ağaçların 15 metre çevresinde hiçbir işlem yapılamaz, hiçbir malzeme konulamaz denmektedir. İnşaatı demirleri anıt ağacın altında bulunmaktadır.
Anıt meşe ağacının kuzey bölümüne, inşaattan çıkan toprak ve molozlar dökülmüştür.
Toprak yığınlarından kurtulan bölümde 30’a yakın bitki türünün olduğu görülmüştür.
Anıt meşe ağacının altı, inşaata gelenler tarafından otopark gibi kullanılmaktadır.
Ağacın sadece odun olarak görüldüğü ülkemizde, böylesine önemli ve yüzlerce yıla tanıklık etmiş canlı bir tarihe yapılan büyük saygısızlıktır. Tüm inşaatın bedeli ortaya konulsa, böyle bir ağaç ortaya çıkarmak mümkün değildir. Yüzlerce yıldır burada duran bu ağacın altında neler yaşandığını, kimlerin gelip geçtiğinin canlı tanığıdır bu meşe ağacı.
Asıl tehlikenin bundan sonra yaşanacağını tahmin ediyoruz. Örneklerinin birçok yerde görüldüğü insan ağaç çatışması burada da yaşanabilir. İnşaatların bitmesiyle buraya taşınanların gösterecekleri ilgi ve tepki çok önemlidir. Birçok yerde dallarından rahatsız olanlar, yaprakları etrafı pisletiyor diyenler, rüzgarda çok gürültü yapıyor, dalları kırılabilir tehlikeli olmaya başladı diye söylenenler, bu tür ağaçların sonunu getirecek düşünülmesi bile korkunç olan eylemleri gerçekleştirerek ağaçları katletmektedir.
Anıt meşe ağacının altında oluşturulan ve koruma statüsüne aykırı şekilde bulunan eylemlerin durdurulması ve temizlenmesi için, özel ilgi göstereceğini umduğumuz Kuşadası Belediyesi’ne başvuracağız. Belediyenin ağaç etrafındaki 15 metrelik koruma çemberinin oluşturulması için, anıt ağaçlara bakan kurum olan Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü’ne bildirmelerini isteyeceğiz.
Kuşadası halkının da bu ağacın başına bir iş gelmemesi için sahip çıkmalarını ve bu konuya duyarlılık göstermelerini istiyoruz.
Çocuklarıyla ağacın yanına gelerek ağacı görmelerini, fotoğraf çektirmelerini, ağacın gövdesine dokunarak yüzyıllara dokunduklarını hissetmelerini istiyoruz. Bu tür ağaçlar kolay yetişmiyor ve daha da önemlisi Kuşadası böylesine değerli bir ağaca sahip. Sahip olduğumuz bu değere sahip çıkmakta her Kuşadalının görevi olmalıdır. Bu tip anıtsal nitelikteki ağaçlar, bölgemiz için çok değerli ve önemli kültür varlıklarımızdandır.
EKODOSD Bilim danışmanı Prof. Dr. Ali ÇELİK “Daha önceki anıt meşe ağaç örnekleriyle karşılaştırıldığında, yaşının 400’ün çok üzerinde olduğu, 600 ve daha fazlası olabileceğini tahmin ediyoruz. Bu meşe ağacının çok sağlıklı olduğu görülüyor. İleride yoğun yapılaşma baskısı altında kalacağı, hava sirkülasyonunun engelleneceği, potansiyel sağlık sorunlarını çekebileceğini düşünmekteyiz. Çevresinin rekreasyon alanı olarak düzenlenmesi önemlidir. Ağacın kanatları altında 30’ya yakın bitki türünün olduğu görülmektedir.” Dedi.