Ülkemizin genellikle Güney Ege ve Akdeniz kıyılarını üreme alanı olarak seçen Caretta caretta iribaş deniz kaplumbağaları, beslenme amacıyla Kuşadası Körfezi’ne de gelmektedir.
Geçtiğimiz ay Caretta caretta cinsi iribaş bir deniz kaplumbağasının uzun yıllardan sonra ilk kez Kuşadası Davutlar Sahilinde yumurta bırakması, tüm Kuşadalıları mutlu etmişti.
Bu sevimli deniz canlıları hakkında vatandaşların bilgi sahibi olması için, Kuşadası Kaymakamlığı, DKMP ve EKODOSD işbirliğiyle yumurtaların olduğu alana bilgilendirme tabelası dikildi.
Son 1 hafta içinde 2 yetişkin bireyi kafalarından almış oldukları darbe sonucu kaybettik.
Kuşadası Ömer Tatil Köyü önünde karaya vuran 50 kg. ağırlığındaki ölü Carettaya yaptığımız incelemede Carettanın sağ ön yüzgecinde bir paragat misinasının sıkı bir şekilde sarıldığı ve ayağın neredeyse kopma derecesine geldiği görülmüştür.
Carettanın başının üst bölümüne sert bir cisimle vurulduğu ve kafatasının kırıldığı aynı zamanda sol gözü ve yanak bölümünde tahribat olduğu gözlenmiştir.
Geçtiğimiz Temmuz ayında Güzelçamlı Beldesi Eczacılar sitesi önünde denize atılan naylonları yutarak boğulan bir Caretta çıkarmıştık. Bugün yine aynı sitenin önünden 40 kg. ağırlığındaki 2. Bir Caretta ihbarı geldi. Carettayı yaptığımız incelemede başından aldığı bir darbe sonucu öldüğünü tespit ettik.
Carettaları kimlerin öldürdüğünü tespit etmek çok zor. Ancak deniz adamlarının bu hassas deniz canlısına karşı duyarlı olmaları gerekir. Bunların da birer canlı oldukları, ancak denizden beslenebildikleri, nefes alma ihtiyaçları geldiğinde su yüzeyine çıkarak hava aldıkları kesinlikle unutulmamalıdır. Paragat iğnelerine ya da ağlara takılabilirler. Böyle bir durumda DKMP’a ve EKODOSD derneğine haber verildiği takdirde, bu canlıların hayatları kurtulabilir.
Carettalar deniz ekosistemi için çok önemli canlılardır. Denizdeki tüm denizanalarını temizlerler. Eğer onlar olmasaydı, insanlar denizanalarından denize giremezdi.
Nesilleri tehlike altında bulunan bu deniz canlılarının korunması için balıkçıların, deniz sporu yapanların, sürat teknesi ve jet ski kullananların ve denize çöp atanların dikkatli ve duyarlı olmaları, bu sevimli deniz canlılarının hayatta kalmasını sağlayacaktır.
Yumurtadan çıktıktan 25-30 yıl sonra cinsel erginliğe ulaşan Carettaların, her 1000 yavrudan ancak 3-5 tanesinin erginliğe ulaşabildiği düşünüldüğünde, ölen bireylerin ne kadar önemli olduğu dikkatlerden kaçmamalıdır.
Ölen Carettalar, Dilek Yarımadası-Büyük Menderes Deltası Milli Parkı Aydın Şube Müdürü Mehmet UZUNER’den alınan izinle, milli parka gömülmüştür.
Caretta caretta (İRİBAŞ DENİZ KAPLUMBAĞASI)
Caretta Caretta iribaş deniz kaplumbağaları denizlerde yaşar. Yumurtlamak haricinde karaya çıkmazlar. Bacakları yüzmeye yarayacak biçimde kürek biçimini almıştır, Oksijeni havadan almasına rağmen uzun süre su altında kalabilir. Bıraktıkları yuvalardan yaklaşık iki ay sonra yavrular çıkar. Bu kuluçka süresince yumurtalar değişik tehditler altındadır. Bu yuvalardan çıkan yavrular (Temmuz-Ekim) ay ışığı veya denizin parıltısı sayesinde denize doğru giderler. Ancak daha kuvvetli başka ışık olursa yanlış yöne giderler. Denize ulaşan yavru karnını içine çekerek depolanan yağlı besin maddesi nedeniyle dalamaz ve iki hafta kadar yüzeyde dolaşır. Bu nedenle bu esnada kuş ve balık gibi parçalayıcıların yemi olurlar. Bu safhaları atlatan yavrular deniz algleri arasında yüzerler ve dolaşırlar, yönlerini de hem bu besin alanlarını tanımalarından hem de manyetik yönelim sayesinde bulurlar.