Derneğimizin leylek koruma çalışmalarında pilot köy seçtiği Avşar Köyü, Aşağı Büyük Menderes Havzası’ndaki en güzel köylerdendir.
Avşar Köyü’nün kuzeyinde kalan tarlalarda yaz aylarında pamuk ve sebze üretimi yapılmaktadır.
Yakınından geçen Büyük Menderes Nehri yağan yağmurlarla birlikte taşınca, kış aylarında tarlalar sular altında kalır.
Kış aylarında Avşar’ı sayfiye yerleşimine döndüren su taşkınları, bölgede çok zengin bir ekosistem yaratmaktadır.
Yaz aylarında tarlalarında pamuk toplayan köylüler, kış aylarında menderes taşkınlarıyla gelen balıkları avlamaktadır.
Nisan ayının girmesiyle birlikte Avşar Gölü’ndeki sular yavaş yavaş azalmaktadır.
Büyüklerin çocukluğunda duydukları, şimdiki çocukların ise sulak alanlarımızın çoğu yitirildiğinden hayatında hiç kurbağa sesi duymadan büyüdükleri günümüzde, kurbağalar buradaki ekosistem için çok önemli bir besin grubunu oluşturmaktadır. Nisan ayında Avşar Köyü’ne gidenler, üçgen biçimli kafaları, patlak gözleriyle, ucu yapışkan dillerini ileriye hızla fırlatarak böcekleri avlayan kurbağaların, başlarının yanında balon gibi şişen ses keselerinden çıkardıkları vıraklamalarla birbirlerine söylediği aşk şarkılarını dinleyebilirler. İnsanı kendinden geçiren bu sesler, aynı zamanda başka canlıları da göle çekmektedir.
Bu canlılardan en önemlilerini, gölün hemen yanında bulunan Avşar Köyü’nü barınma üssü olarak seçen leylekler oluşturmaktadır.
Hiçbir canlıya zarar vermeyen sudaki kurbağalarla beslenen buradaki ekosistemin parçalarından su yılanları, gölün önemli canlıları arasındadır.
Bölgedeki balıkçılların en sevdiği alanlardan birisidir Avşar gölü.
Saçlarını geriye tarayan yakışıklı gençler gibi süzülerek yüzen Bahri kuşlarının, birbirlerine olan kurlarını izlemek büyük bir keyiftir.
Nesli tehlike altındaki tepeli pelikanlar, Büyük Menderes Deltası’ndan Avşar Gölü’ne beslenme amacıyla gelirler. Taşkın suları azalınca, balıklar Avşar Gölü’nden dışarı çıkamazlar ve pelikanlar için büyük ziyafet oluştururlar.
Birçok ülkede koruma dernekleri kurulan ve bu konuda koruma yasaları çıkarılan Tepeli Pelikanlar, yoğun balık popülasyonuna sahip bir sulak alan olması nedeniyle, Avşar Gölü’nde bu aylarda gündüz gelirler, akşam oldu mu barınmak için yine deltaya giderler. Avşar Gölü kuruyuncaya kadar sürekli buraya gelen 100’e yakın pelikan, gölün içinde Boing uçakları gibi inip kalkarlar.
2500 yıl önce bir liman kenti olan, günümüzde denizden 20 km. uzakta bulunan 12 İon kentinden birisi Myus’un hemen önünde, ekosistem tüm canlılığı ile devam etmektedir.
Baharın canlanmasıyla birlikte dikenli keler gibi birçok sürüngende buradaki ekosistem zincirinin içinde yerlerini alırlar.
Sulak alanın kıyısındaki arazilerde baharın harika renklerini görmek, yüzlerce bitki türünü keşfetmek ve buradaki ekosistemi canlı olarak izlemek için Avşar konuklarını bekliyor.
“Ardımızda meşe ormanları, önümüzde Avşar Gölü, gölümüzde kuşlar, köyümüzde leylekler, rengarenk bitkiler, çiçekler görmek istiyorsanız Avşar’a gelin” diyor Muhtar Kerim UYANIK.
“Bizler tüm bu zenginliklerimize sahip çıkıyoruz, leyleklerimizi çok seviyoruz, geçtiğimiz yıl Avşar’a ilk leyleği gören kadına 1 çuval un, bu yıl ilk gören çocuğa bir bisiklet hediye ettik. Leylekler bu sulak alanlar için geliyor, hem leylekleri hem de sulak alanlarımızı korumak lazım.”
Çocuklara doğayı tanıtmak, doğa sevgisi ve çevre bilincini aşılamak, hayatlarında hiç görmedikleri bitkileri, böcekleri, kuşları, sürüngenleri görmelerini sağlamak, ekosistemin işleyişini göstermek ve geleneksel köy kültürünü yerinde görmek isteyenler için, Avşar’a Nisan ayında gitmek lazım.
Burada doğanın güzel olmasını sağlayan, ekosistemin canlılığını ayakta tutan ve tüm canlıları buraya getiren tek bir şey vardır; SU…
Tüm bu zenginliklerin farkına vararak suyun bu canlılar için ne kadar önemli olduğunu, bitkisiyle, kuşuyla, kurbağasıyla, sürüngenleriyle, balıklarıyla ekosistem zincirin sağlıklı bir şekilde su oldukça devam ettiğini herkesin bilmesi gerekir. Son yıllarda yapılan müdahaleler ve kurutmalar nedeniyle, birçok türün yaşamasına olanak sağlayan sulak alanlar yok edilmektedir. Çocukların da geleceği olan bu sulak alanların korunması için, hep birlikte dürbünlerinizle birlikte gelin, görün, tanıyın ve korunmalarına siz de katkı yapın.