Mürenler genellikle taşlık, kayalık bölgelerde, duvar kovuklarında ve batıklarda yaşarlar. Kendi yuvasını sahip çıkma ve koruma içgüdüsü olduğundan rahatsız edilmek istemezler. Ege ve Akdeniz’deki birçok dalış merkezinin dalgıçlarının turistlere gösterdiği en önemli balık türlerindendir. Usta dalgıçlar müren balıklarını eliyle besleyip, başını okşayarak gelen turistlere show yaparlar.
Müren balıkları burun delikleri tüp şeklinde ve küçük olduğundan, solunumu yetersiz kalır ve ağzından geçirdiği sudan oksijen alır.
Bu işlemi yaparken de ağzını açar kapar. Bunu görenlere ısıracakmış gibi izlenim verir. O nedenle su altında müren görenler heyecanlanıp korkarlar.
Müren balıkları zıpkıncılar tarafından asil bir balık olarak bilinir ve pek vurulmazlar. Müren insandan kaçar. Ancak bir köşeye sıkıştırıldığı veya zıpkınlandığı zaman saldırır ve kaçabilmek amacıyla ısırır. Balığın dişlerinin dibinde zehirli maddeler bulunduğu için yaralarda kolaylıkla iltihaplanmalar olur ve tedavisi biraz uzun sürer. Dalgıçlarda bunu bildiklerinden mürenlere dokunmazlar.
Gökova’nın kuzeyinde yer alan bir koyda, yöre balıkçıları tarafından yapılmış balık sepetine benzer bir tuzağın içine balık ve sübye atılarak müren avcılığının yapıldığını gördük.
Tuzakla avlanan müren balıkları karaya çıkarılarak ölmesi bekleniyor.
Eti pek makbul olmayan mürenlerin öldürülme nedenleri balıkçılara sorulduğunda; mürenlerin, denize bıraktıkları ağlarda yakalanan balıkları yemek istemeleri ve bu işlemi yaparken ağlarını dolayıp dişleriyle kesmeleri sonucunda, ağlarına zarar verdikleri olarak gösterilmektedir.
Yöre balıkçıları Mürenlerin bu şekilde öldürülerek bölgelerinde azalacağını ve ağlarının da zarar görmeyeceğini düşünmekteler.
1970’li yıllara kadar bölgemizde yaşayan leopar cinsinden Anadolu Parslarının yok oluş sürecini, sürü sahipleri ve pars rekabeti hızlandırmıştı. Bunun sonucu olarak birçok pars avlanarak, zehirlenerek öldürülmüş ve bugüne kadar da Anadolu Parsının varlığına rastlanmamıştır. Parsın yok olmasıyla birlikte, denge bozulmuş ve onun yemiş olduğu türler aşırı bir şekilde çoğalma göstererek, zarar vermeye başlamıştır.
Denizin leoparları mürenler ve balıkçılar arasındaki rekabet sonucunda, mürenler bu şekilde öldürülüp azaltıldıkça, deniz ekosisteminde nasıl bir değişim olacağını zaman gösterecektir.
Balıkçının ihtiyacı balık, mürenin ihtiyacı da öyle.. Aradaki rekabetin birbirlerine zarar vermeyecek şekilde yapılması, balıkçıların bilinçlenmesiyle, duyarlılıklarıyla ve paylaşımlarıyla olacaktır.
MÜREN (Muraena helena)
Kafa sivri olup gözler ufaktır. Burun delikleri tüp şeklindedir. Dişler konik, uzun ve keskindir. Renkleri bireyden bireye çok değişebilir, kahverengi ve siyah tonları veya krem lekeleri olabilir. Solungaç açıklığı ve ağız kenarları siyahtır. Boy 130 cm kadar olabilir. Kıyısal kayalık, alglerle kaplı bölgelerde bentik olarak yaşarlar. Geceleri avlanan predatörlerdir. Genellikle kafadanbacaklılar, yengeç ve balıklarla beslenirler. Ülkemizde Akdeniz ve Ege kıyılarında bulunurlar. Karın yüzgeci teşekkül etmemiştir. Buna karşılık sırt yüzgeci kafanın ortasından başlar kuyruğa doğru devam edip anüs yüzgecinin uzantısıyla birleşir.