Kum zambağı (Pancratium maritimum L.) Türkiye’de doğal olarak yetiştiği bilinen ve kayıt altına alınan tek Pancratium türü olup Amaryllidaceae (Zambakgiller) familyasının üyesidir.Kuşadası sahillerinde 80’li, 90’lı yıllarda kıyı kumullarında yoğun olarak görülen Kumzambakları, kıyı bölgelerinde hızla yayılan yazlık konutlarla birlikte kaybolup gittiler.Yıllar sonra bir kumzambağı Güzelçamlı Gölkent sitesi önünde beyaz çiçeklerini açtığı görüldü.

Yürüyüş ve bisiklet yolunun dibinde açan kumzambağı, yine eskisi gibi Kuşadası sahillerindeki kumzambakları açabilir mi sorusunu akla getirdi.

Kumullar koruyarak kullanılabilirse çoğalması mümkündür.

Kuşadası’ndan Milli Parka devam eden yaklaşık 20 km.lik kıyı şeridi kumullarla dolu. Yaz döneminde kumulları binlerce insan kullanıyor. Ancak doğru ve temiz kullanılmayan plajlarda yoğun bir çevre kirliliği görülüyor. Kirletilen kumulların temizliği için belediye araçları sürekli çalışıyor. Kumulların üzerinde sürekli araçların dolaşması, aynen Pamucak kumsallarında olduğu gibi kumda yetişen kumzambaklarını yok ediyor. Aynı zamanda her yıl gittikçe çoğalan Caretta caretta yuvaları için önemli bir tehdit oluşturuyor.

Yuva kontrol açılışlarında yuva içinde çocuk bezi, bira kapağı ve plastik malzemeler görülüyor.

Plajlarda kumsalları kullanırken kuma atılan her madde kumun içinde kayboluyor. Belediye temizlik araçları bu atıkları temizlerken, başka canlıların hayatı tehlikeye giriyor. Fotoğraflarda görülen tüm atıklar hergün belediye temizlik araçlarıyla kumdan temizleniyor.

Temizlenen bu atıklar gözle görülenleri. Bir de kumun içinde kum sandığımız mikroplastikler var. Bunları görmemiz mümkün değil. Uzun kıyı şeridinde binlerce küçük çocuk bu kumlarla oynuyor. Mikroplastikler denize karışıyor ve birçok deniz canlısında mikroplastik dolaşıyor.

Güzelçamlı’da tek bir kumzambağı olsa da sembolik bir anlamı var. Umarız geçmiş yıllardaki gibi, Kuşadası sahillerinde yine kum zambakları açar. Herkes kumulları temiz kullanır. C.carettalar gelmeye devam eder. Plajlara gelen herkes getirdiğini kumda bırakmadan geri götürürse, kumulları birlikte korumak mümkündür.

Kumulları korumak, denizi ve diğer canlıları korumaktır.

EKODOSD/KUŞADASI