Dünyada biyolojik çeşitliliğe son yıllarda daha çok önem verilmekte ve biyolojik çeşitliliğin insan yaşamında taşıdığı değer daha iyi anlaşılmaktadır. Biyolojik çeşitliliğin korunması, sürdürülebilir kullanımı ve genetik kaynakların önemi tüm ülkeler tarafından benimsenmiş, taraflar uluslar arası sözleşmeleri imzalamıştır. Birleşmiş Milletler tarafından 2010 yılı “2010 Uluslararası Biyolojik çeşitlilik Yılı” olarak kabul edilmiştir.



Aydın bölgesi biyolojik çeşitlilik açısından Türkiye’nin önemli alanlarından birisidir. Dilek Yarımadası-Büyük Menderes Deltası Milli Parkı gibi uluslar arası önemi olan ve zengin biyolojik çeşitlilik barındıran önemli doğa alanlarına sahip Aydın, 20 km. uzağındaki doğal bir zenginliğinin farkında değildir.

Aydın’ın kuzey doğusuna düşen bu önemli biyolojik çeşitlilik alanı Koçak Vadisi’dir. 300 metre yüksekliğindeki derin yarların olduğu vadide, Akdeniz bitki örtüsünün en nadide türleri bulunmaktadır.

Koçak Vadisi’nin içi ve çevresindeki dağlar, Türkiye’nin kestane ambarı niteliği taşımaktadır.

Vadinin içindeki ceviz ağaçları, kestanelerle birlikte kardeşçe yaşamaktadır.




Tipik Akdeniz ikliminin sürdüğü vadinin kliması yüzlerce bitki türünün yaşamasına olanak sağlamaktadır.

Koçak vadisi üniversitelerdeki bilim insanlarının, botanik tutkunlarının araştırma yapabilecekleri tabiat hazinesi niteliğindedir.

Derin yarlarında onlarca kaya kartalını barındıran Koçak Vadisi’nde, çok önemli bir orman kuşları populasyonu bulunmaktadır.

Değişik türlerdeki amfibi, kara ve su kaplumbağaları ve birçok yılan ve kertenkele türlerini barındıran koçak Vadisi, zengin bir ekosistem içermektedir.




Birçok sualtı canlısını barındıran Koçak Çayı’nda balıklarda yaşamaktadır.

Yağmurun olmadığı dönemlerde kaynak sularıyla beslenen Koçak Çayı, bulunmuş olduğu bölgeye büyük canlılık kazandırmaktadır.

Aydın’ın hemen yanı başında olan Koçak Vadisi’nin bu kadar doğal kalabilmesi, vadinin derin yarlar oluşturarak, içinde yol yapılmasına geçit vermemesidir.

Tüm bu güzellikleri keşfetmenin tek yolu, iyi bir performans ve doğa sevgisi gerektirmektedir.




Vadinin içinden akan Koçak Çayı’nda yer yer oluşan göletler, buradaki yaban hayatının devamlılığını sağlamaktadır.

Vadinin iki yamacını birbirine bağlayan köprü, yöre halkının ürünlerini taşımasında büyük kolaylık sağlamaktadır.

Koçak vadisi bir ressamın tablosu gibi duran görüntüleriyle, doğa fotoğrafçıları için cazip bir mekan oluşturmaktadır.




Bu olağan üstü güzelliklerin tahrip olmasına yol açacak tek unsur ise insandır. İnsanların duyarsız ve bencil yaklaşımları diğer doğal alanlarda olduğu gibi, Koçak Vadisi’nde de görülmektedir.

Tüm köylerimizin en büyük sorunu olan çöpler burada da büyük sorundur.

Yol kenarından 300 metre aşağıdaki Koçak Vadisi’ne boşaltılan çöpler, suya kadar ulaşmakta ve buradaki ekosisteme ciddi zarar vermektedir. Çöplerin boşaltıldığı kayalıkların yarlarında kaya kartallarının yuvaları bulunmaktadır.




Karayolunda meydana gelen çökmeler sonucunda, bozulan yerler onarılmış. Bir yeri düzeltirken diğer yeri bozmanın en güzel örneği burada yaşanmış ve yol kıyısına yapılan istinat duvarı yapılırken, tonlarca moloz vadiye dökülmüş ve o bölgede büyük bir tahribat yaşanmıştır.





Dik vadiden inen tonlarca moloz bir nehir gibi akarak, hem geçtiği alanlardaki bitki örtüsünü yok etmiş, hem de Koçak Çayı’nın içine doldurmuş.
Koçak Vadisi’nin kliması ve çay suyunun getirdiği zengin alüvyonlar buradaki bitki örtüsünün devasa boyutlara ulaşmasını sağlamış.
Önceki yıllarda anıt ağaç kapsamına alınması için müracaat ettiğimiz 10 kişinin ancak sarılabileceği büyüklükteki çınarın, ana kollarından birisi kesilmiş.
Meyvesinden faydalanmayınca odun gözüyle bakılan bu anıtsal nitelik taşıyan ağaçların mutlaka korunması gerekir.
Ülkemizde genellikle Akdeniz bölgesi ve Ege bölgelerinde yetişen sandal ağaçları açısından çok zengin bir yer olan Koçak Vadisi’nin, bu özelliği mutlaka araştırılmalıdır.

Aydın bölgesinde en zengin sandal ağacı toplulukları, Dilek Yarımadası-Büyük Menderes Deltası Milli Parkı ormanlarında bulunmaktadır. İkinci olarak zengin bir topluluk Koçak Vadisi’nde yer almaktadır. Koçak Vadisi’ndeki sandal ağaçları inanılmaz boyutlara ulaşmıştır.

Bölgedeki yerleşimlerde yaşayan yöre insanlarının hızlı nüfus artışları ekonomik sıkıntıları da beraberinde getirmekte, buradaki biyolojik çeşitliliği tahrip eden faaliyetlere yöneltmektedir. Bu tahribatlardan birisi de bugüne kadar Aydın bölgesinde görülen ve anıtsal nitelik taşıyan en büyük sandal ağacına olmuştur.
Yöredeki insanın gözünde odun olarak görülen bu eşsiz sandal ağacı, kesilerek odun yapılmak üzere götürülmüştür.
Koçak Vadisi’nde bitki ve hayvan türlerinin korunması ve buradaki türlerin yaşam alanlarının koruma altına alınması, bölgedeki genetik çeşitliliğin korunması için şarttır. Öncelikle bölgedeki yöre halkına buradaki doğal zenginliklerin farkında olmalarını sağlayıp, koruma-kullanma dengesi gözeterek yapılacak ekoturizm faaliyetleriyle yöre halkının ekonomisine destek olunması, bu sayede de Koçak Vadisi’ne özellikle yöre halkının sahip çıkması sağlanmalıdır.