Kuşadası Güzelçamlı Mahallesi Meşeli Kuyu Mevkiinde bulunan Fraxinus angustifolia cinsi Dişbudak ağacı, başından geçen bunca olaydan sonra dün gece meydana gelen fırtınaya dayanamayıp yıkıldı.
Anıtsallık kriteri taşıdığından Kuşadası Belediyesi, EKODOSD iş birliğiyle, bilim danışmanımız Prof. Dr. Hüseyin Cahit Şat’ın çalışmaları sonucunda Dişbudak ağacının 210 yaşında olduğu tespit edilmişti.
Anıt statüsüne alınması için Tabiat Varlıklarını Koruma Şube Müdürlüğü’ne müracaatını yapılan ağacın bugüne kadar başına gelmeyen kalmadı.
Etrafı çevrilerek önce koyun ağılı olarak kullanılan ağaç, daha sonra etrafı adeta çöp depolama ve moloz döküm yeri olarak kullanılmıştı.
Belediyeyle görüşülerek ağacın etrafındaki ağıl söktürülmüş ve altındaki tüm çöpler ve molozlar kaldırılmıştı.
Elektrik Dağıtım Şirketi tarafından yoldaki direklerin değiştirilmesi gerekçesiyle, ağaçların dallarının budanması gündeme gelmiş, ilgili kurumlarla yapılan görüşmeler neticesinde, ağacın bulunduğu bölgenin karşısından tellerin yer altından geçirilmesi sağlanarak ağaç kurtulmuştu.
Daha sonra ağacın bulunduğu alana yakın sitelere kanalizasyon borularının bağlanması için, yolda kepçelerle bir kazı çalışması başlatılmıştı. Aydın Büyükşehir Su ve Kanalizasyon İdaresi Müdürlüğü’yle görüşülerek, projede değişiklik yapılması sağlandı ve ağaca zarar verilmesi önlenmişti.
Dişbudak ağacının kuzey bölgesinde yapılan dolgu çalışmalarıyla ağacı da içine alan yeni bir yol projesi başlatılmıştı. Kuşadası Belediye başkanı Ömer Günel’le görüşülerek, plandaki yolun ağaca büyük zarar vereceğini, projede değişiklik yapılması önerilmişti. Yol inşaatı durdurularak, Fen İşleri Müdürlüğü tarafından ağaca bir zarar gelmesini önlemek amacıyla, çevresine beton bariyerler konuldu.
Eylül ayında, görgü tanıklarının ifadelerine göre; ağacın büyük kollarından birinin gece yoldan geçmekte olan bir inşaat makinesi aracı tarafından çarpıldığı ve dalın kırıldığı haberi gelmişti.
Dün gece meydana gelen fırtına nedeniyle de ağacın geri kalan üst bölümünün tamamen kırıldığı haberi geldi.
Kuşadası Belediyesi Park Bahçe Müdürlüğü görevlileriyle ağacın yanında yaptığımız incelemede, Eylül ayında güney bölgesinde kırılan ana kolun bir denge sağladığı, dal kırıldıktan sonra tüm ağırlığın kuzey bölgesinde yoğunlaştığı, fırtınayla birlikte ağacın buradan kırıldığı tespit edildi.
Prof. Dr. Hüseyin Cahit Şat’la da görüşülerek, ağacın gövdesinin yerinde olduğu, Şubat ayında vejetasyon süresi başlayacağından dolayı gerekli bakım-onarım yöntemlerinin en kısa sürede uygulanması gerektiğine karar verildi.
Kuşadası’ndaki anıt ağaçlar içinde doğal peyzajı en güzel ağaçlardan biri olan Dişbudak ağacının kalan kısmının gerekli iyileştirilmesi yapılarak, etrafının çevrilip, bir tanıtım tabelasının konulması için Kuşadası Belediyesi’ne müracaat edeceğiz.
Dişbudak ağacının bugüne kadar başından geçen olayların fotoğraflarla hikayesinin geçtiği bir tanıtım tabelasının dikilmesi, ağacın “yıkılmadım hala ayaktayım.” Diye inatla yaşamını sürdürdüğünü herkesin görmesi, bundan ders çıkarılması ve özellikle eğitim kurumlarından öğrencilerin gelerek geçen süreç içinde ağacın neler çektiğini ve son durumunu görmeleri ve ağaç sevgisini pekiştirmeleri açısından çok yararlı olacaktır.
Asırlardır ayakta kalan doğal miraslarımızın korunması, farkındalık oluşturulması ve doğal değerlerimize sahip çıkılması için Kuşadası Belediyesi’nden en kısa sürede bu çalışmanın gerçekleştirilmesini talep edeceğiz.
EKODOSD/KUŞADASI