Doğadan kaçak olarak toplanılan yöresel ismiyle Patpatanak olarak bilinen Barlia robertiana orkidelerinin, kutsal sayılan mezarlıklarda korunabildiği ve bu nedenle bitkinin mezarlık içinde geniş yayılış gösterdiğiyle ilgili 2011 yılında TRT ile bir çekim gerçekleştirilmişti.

Salep kazıcılarından Kızılağaç Mezarlığı sayesinde kurtulan orkidelerle birlikte, mezarlık içinde bulunan ve mimari tarzı itibariyle benzerlerine pek rastlanmayan mezarlar da gündeme getirilmişti.

Yöre insanları tarafından Türkmenlere ait olduğu ve kimine göre Selçuklu, kimine göre Osmanlı dönemine ait diye söylenen kubbemsi mimari tarzda inşa edilen mezarlar bakılmadığı takdirde yıkılabileceği konusunda uyarmıştık.

Ne yazık ki geçen 11 yıl içinde bakımsızlıktan dolayı mezarlar harabeye dönüşmüş vaziyette ve bazılarının da tamamen yıkıldığı görülmektedir.

Mezarlardan birinin üzerinde bulunan kitabede ne yazıldığıyla ilgili bilgi almak için, konusunda uzman olan bir tarihçiye gönderdik. Kızılağaç’ta bulunan bu tarihi mezarlarda bir iyileştirme yapılmazsa, birgün hepsi taş yığını haline gelecek ve bir dönemi yansıtan kültürel mirasımız yok olacaktır.

Kıyıkışlacık (İasos) yakınlarındaki Kızılağaç Mezarlığının hemen yanında bulunan tarihi çeşmeye ve tarihi mezarlara, ilgili bir kurumun sahip çıkarak yıkılıp yok olmadan gerekli duyarlılığı göstermesini umuyoruz.

EKODOSD/KUŞADASI