Aydın Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu Müdürlüğü’nün uzmanlarınca 2009 yılından bu yana Latmos (Beşparmak) Dağları’nda devam eden tespit ve tescil çalışmaları sonucunda, geçtiğimiz günlerde Eğridere kayası ve kilisesindeki geometrik motifler ve bunların alt kısımlarında yer alan figüratif ve konulu tasvirlerin yer aldığı alanın tescilinden sonra, yeni bir alan daha Resmi Gazete’de yayınlanarak koruma altına alındı.
İçerisinde 8 bin yıl öncesine ait Prehistorik Dönem’den başlayıp, Bizans Dönemi’ne kadar uzanan dönemde 1 adet kadın figürden oluşan Tarih Öncesi Kaya Resmi ve 1 adet Bizans Dönemi sınır işareti ve bunlara yakın bir alanda sanduka mezar yapısı, şapel kalıntısı, temel duvarları ve pişmiş toprak seramik parçaları yayılımına ait arkeolojik yerleşimin olduğu alanların “Sütlü Bölgesi Prehistorik Kaya Resmi, Bizans Sınır İşareti ve Arkeolojik Yerleşimi” 1. Derece Arkeolojik Sit alanı olarak tescili gerçekleşmiş ve Resmi Gazete’de yayınlanmıştır.
Bu alanlarda taş. Toprak, kum vb. alınamaz, kireç, taş, tuğla, mermer, kum, maden vb. ocaklar açılamaz, toprak, cüruf, çöp, sanayi atığı ve benzeri malzemeler dökülemez.
Adeta bir açık hava müzesi niteliğinde kültür varlıklarıyla dolu olan Latmos (Beşparmak) Dağları’nda tespit edilerek tescilleri yapılan kültürel miraslarımızı koruyacak sit çalışmaları çok önemlidir. Ancak tesciller bulundukları alanı noktasal olarak korumaktadır. Latmos’un kayalık ve engebeli arazi koşullarında araştırmaları onlarca yıl sürecek daha henüz keşfedilmeyen birçok kaya resmi ve kültür varlığının olduğunu düşünüyoruz. Bu nedenle Latmos’un bütüncül olarak korunması gerekmektedir.
Bunun için diyoruz ki, Latmos’ta madencilik faaliyetleri durdurulmalı ve ruhsatlar iptal edilmelidir. Dünyanın hiçbir yerinde kültür varlıkları, maden ocakları ve turizm yan yana yapılamaz.
Benzersiz özellikleri, güzellikleri ve doğal ve kültürel kaynak değerleri bakımından Türkiye’nin en zengin alanlarından biri olan bu kutsal dağın bütüncül olarak korunması için yetkili kurumlara, kuruluşlara ve sivil toplum örgütlerine önemli görev düşüyor.
Latmos Dağları korunduğu takdirde gelecekte dünyanın önemli ekoturizm destinasyonlarından biri haline gelecek, başta yerelde yaşayan insanlara ve ülkemizin tanıtımına önemli katkısı olacaktır.
EKODOSD/KUŞADASI